Sexu jazarpena edo sexuagatiko jazarpena prebenitzeko protokoloa
Gai honi buruz jasotako kontsultei erantzunez, egoera argitzen saiatuko gara. Azalpen honen amaieran, Elkargoko interpretazioaren laburpena aurkituko duzue.
Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legeak ezartzen du laneko edozein arrisku mota, arrisku psikosozialak barne, prebentzio planetan jaso behar dela. Arrisku mota horren barruan sartzen dira, logikoki, sexu-jazarpeneko edo sexuagatiko arriskuak.
Beraz, horrelako arriskuen aurrean jarduteko protokolo bat ezarri behar da. Protokolo hori gai hau kontratatuta duen Kanpoko Prebentzio Zerbitzuak (SPA) prestatu behar du.
Elkargoko kideen artean nahasmen pixka bat egon da, hainbat aholkularitzatatik jasotzen ari diren jakinarazpenen ondorioz, 2022ko martxoaren 1etik aurrera plan espezifikoak edo sexu-jazarpena edo sexuagatiko jazarpena prebenitzeko protokoloa egitea derrigorrezkoa dela ikusaraziz.
Ez da horrela, sexu-jazarpena edo sexuagatiko jazarpena prebenitzeko tresnak edukitzeko betebeharra arrisku psikosozialen parte da, eta, beraz, arriskuen ebaluazioan eta enpresan ezarritako prebentzio-ekintzetan sartu behar dira.
Ez gara nahastu behar
martxoaren 22ko 3/2007 Lege Organikoak gizon eta emakumeen berdintasun eraginkorrerako ezartzen dituen aurreikuspenekin. Lege horren 48. artikuluak dioenez, neurri espezifikoak “ezarri” ahal izango dira laneko sexu-jazarpena eta sexuagatiko jazarpena prebenitzeko. Nahiz eta lege-testua kategorikoa ez izan (“ezarri ahal izango dira”), artikulu horretatik ondoriozta zitekeen neurri horiek prebentzio-planen zati izan beharko liratekeela, lege organiko hori indarrean sartzen denetik.
3/2007 Lege Organikoa
901-2020 Errege Dekretuan garatzen da, eta
6/2019 Errege Lege Dekretuan, berriz,
berdintasun-planak onartzeko epeak ezartzen dira: 50 eta 100 pertsona bitarteko enpresentzat, 2022ko martxoaren 1ean amaitzen zen. Baina
nahitaezkotasun hori 50 eta 100 langile bitarteko enpresei bakarrik aplikatzen zaie. Hori adierazi nahi dugu, nahastea sortzen ari den puntuetako bat baita.
Hala ere,
901-2020 Errege Dekretuaren 2.1 artikuluak honako hau dio: “Enpresa guztiek (…), negoziatu ondoren, neurriak hartu beharko dituzte emakumeen eta gizonen arteko lan-bereizkeria mota oro saihesteko, sexu-jazarpena eta sexuagatiko jazarpena saihesteko lan-baldintzak sustatzeko eta jazarpen hori prebenitzeko eta horren xede izan direnek egin ditzaketen salaketak edo erreklamazioak bideratzeko.” Erredakzio horrek indartu egiten du neurri horiek laneko arriskuei prebentziorako planen parte izan behar dutela dioen interpretazioa
Azken zehaztapen bat:
901/2020 Errege Lege Dekretuaren eranskinaren 7. puntua. “Sexu-jazarpenari eta sexuagatiko jazarpenari aurrea hartzea” nahasmena sortzen ari da; izan ere, atal honetan adierazitakoa
berdintasun-planen aurretiazko diagnosi-txostenean jaso behar diren alderdietako bat da,
eta ez dira nahitaezkoak 50 langile baino gutxiagoko enpresentzat. Horregatik, interpreta liteke prebentzio neurri horiek ez direla aplikatzekoak 50 langile baino gutxiagoko enpresetan.
Elkargoaren interpretazioa:
Laneko arriskuen prebentziorako planetan sexu-jazarpena edo sexuagatiko jazarpena prebenitzeko neurriak sartu beharko lirateke 2007tik.
Hori dela eta, kliniketatik, lan egiten duzuen laneko arriskuen prebentziorako enpresarekin harremanetan jartzea gomendatzen dugu, laneko arriskuak prebenitzeko planean sexu-jazarpena edo sexuagatiko jazarpena prebenitzeko protokoloa sar dezatela eskatzeko, halakorik ez badago. Enpresa horien eskumena dela uste dugu.
Klinikaren baterako beharrezkoa izanez gero, Elkargoak berak kontratatutako prebentzio enpresarekin harremanetan jartzea erraztuko du, dagoeneko protokolo- eredu bat baitu.